Krijgskunst

Marina Abramovic (1946) die dit jaar 70 wordt, hield me vorige week een treffende spiegel voor. Over hoe we steeds maar doorgaan en over de uitdaging van het bewust stilvallen. Momenteel leeft en werkt de grootmoeder van de performancekunst – want zo wordt ze genoemd dankzij haar 30-jarig parcours – in New York. Mijn eerste kennismaking met haar moet in 1994 geweest zijn. Toen was ik student kunstwetenschappen aan de UGent en kwam ze aan onze groep een “oogcontact workshop” geven. Heel raar vond ik dat toen. Ik besteedde er weinig aandacht aan. Het ging volledig aan me voorbij eigenlijk, zonder te beseffen hoe visionair ze was en is.

De centrale thema’s in haar werk zijn de grens tussen publiek en performer, de beperkingen van het lichaam en de kracht van de geest. Ze was toen al een voorloper in het aandacht vragen voor de stilte, de verbinding, het vasten, de kwetsbaarheid, het zijn. Voor velen onder ons die bezig zijn met zelfontwikkeling, zullen deze begrippen schuren op de één of andere manier. Schuren met onze behoeftes. Schuren met ons verlangen naar meer met minder. Schuren met onze gewoontes.

In het voorjaar van 2010 kreeg ze een solo show in het MOMA. Een pak van haar oudere performances liet ze uitvoeren door jonge kunstenaars die ze speciaal hiervoor trainde. En de main performance nam ze voor haar eigen rekening. Hoe kon het ook anders? “The artist is present” is de performance waarin ze gedurende drie maanden (tijdens de openingstijden, in totaal 736,5 u) in stilte zit op een stoel, aanwezig is en verbinding maakt met al wie tegenover haar komt zitten in het MOMA. En dat zijn er veel, heel veel. Zo’n 1500.

In deze documentaire die je nog ongeveer één maand op Canvas kan bekijken, word je meegenomen in het verhaal rond deze solo show. Echt de moeite. Ook haar TEDtalk “An art made of trust, vulnerability and connection” wil je niet missen.

“All artists are warriors” hoor je haar zeggen in de documentaire. Hoe zit het met jou? Ben jij ook zo’n krijger? Eentje die doorgaat? Die zijn missie nooit uit het oog verliest? Elke gelegenheid beneemt om een impact te maken of een kans te grijpen? Elke uitnodiging iets nieuws te ontdekken met open armen aanvaardt? Elke kans het verschil te maken grijpt? Tot vermoeiens toe. Hoe sterk dat uitgerekend zij ons zo mooi toont hoe het is om te vertragen, te verstillen, naar binnen te keren, onze kwetsbaarheid te tonen, de maskers af te nemen en gewoon te zijn. The artist is present.

In een interview in De Morgen van afgelopen weekend leerde ik Matthias Schoenaerts beter kennen. En ik las ook een krijger. Een zachte krijger dan. Met zijn eigen ambiguïteit. Die weigert al te beschaafd te worden, in eerbied de realiteit filtert, gelooft dat liefde veel te maken heeft met ont-moeten en zich door zijn ziel laat sturen. En me het mooie woord RECHTSCHAPENHEID influisterde. Een krijger met een uitrusting om jaloers op te zijn als je ’t mij vraagt.

Lang leve de krijgers!

MatthiasSchoenaerts_VanfleterenMatthias Schoenaerts © Stefan Vanfleteren

4 reacties op “Krijgskunst

  1. Deze komt op het juiste moment. Ik besef dat ik het weer even kwijt ben dat bewust bezig zijn met zelfontwikkeling. Ik pak het hierbij weer vast. Fijne post Charlotte!

  2. Heerlijk Sharon, laat je gerust inspireren door Marina Abramovic, wat een vrouw!

  3. Wondermooie post, Charlotte, waarvoor dank. Ja, het archetype van de krijger heeft me altijd aangetrokken. Ik zie mij vaak voor mijn geestesoog als iemand die de barricaden opgaat, ambitieuze doelen stelt en dan een vuist maakt. Maar de laatste twee jaren probeer ik die ‘can do spirit’ te mengen met een stuk overgave. Van wilskracht naar overgave. Dus dat zachte, presente krijgerschap is een heel mooie metafoor.

    1. Dag Philippe, ik wil je bedanken, want je hebt me hiertoe geïnspireerd. Lang geleden formuleerde je deze uitdaging voor jezelf en die is ook een beetje aan mij blijven plakken. Ik hoop dat alles goed gaat en je die mooie mix van wilskracht en overgave steeds beter kan maken. Fijn weekend!

Laat een reactie achter op 2014, wat wel en wat niet? | Ziezo Reactie annuleren

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *