Schoonheid brengt rust

En dat is wat ik vond afgelopen zondag in de drukke kamers van het Rijksmuseum bij een bezoek aan “Late Rembrandt”. De setting dwong me goed te focussen en te kijken. En wat zag en voelde ik allemaal, onbeschrijflijk! Het was een bijzonder intense beleving.

Sommige mensen zijn nu eenmaal erg opmerkzaam zal je misschien wel denken. Wel, dat is omdat ze daadwerkelijk ook aandachtig kijken. En laat dat nu net iets zijn dat we precies aan het verleren zijn. In en buiten het museum. Alleen maar door te kijken kan je al heel veel zien. Idem ditto voor luisteren.

Goed luisteren, is niet enkel luisteren naar wat er gezegd wordt, maar ook hoe het gezegd wordt. Daarin spelen lichaamstaal, gezichtsuitdrukking, houding, stemvolume, ritme, ademhaling ook een rol. Door ook hier aandachtig voor te zijn, krijg je ook de onuitgesproken boodschappen te horen. Of moet ik zeggen, te zien?

Goed luisteren betekent dat je je aandacht hebt bij je gesprekspartner en niet bij jezelf. Je geeft terug dat hun boodschap aan kwam door te knikken en je gezichtsuitdrukking af te stemmen op hun inhoud. Stel gerust veel vragen. Je gesprekspartner zal die openheid en oprechte interesse ervaren en interpreteren als een uitnodiging informatie te delen.

Die onbevooroordeelde openheid vormt de basis van een goede relatie. Want zo komen hun gevoelens vrij. Mensen zijn zich vaak niet bewust van de kracht van hun emoties tot het moment dat ze er vrijuit over praten. Ontwikkel en oefen je luistervaardigheden en de kwaliteit van je relaties zal er op vooruit gaan.

Het doet me geweldig veel plezier de fotograaf Dries Segers (°1990) te leren kennen in het artikel “Schoonheid brengt rust” in De Morgen.

“We zijn ons niet meer bewust van wat wordt getoond of wat zichtbaar is. Iedereen loopt aan alles voorbij. Daarom vind ik dat we het rustiger aan moeten doen en tijd moeten nemen voor de dingen… Ik wil de rust in mijn leven bewaren en schoonheid kan daartoe veel bijdragen.” (Dries Segers)

Rembrandt kon niet enkel heel goed kijken en observeren, maar ook verdomd goed luisteren als je ’t mij vraagt. En ik durf te wedden dat er tijdens het schilderen ook ruimte was voor stilte. Zowel zijn tekeningen, etsen als schilderijen drukken enorm veel emotie uit.

Hij hield van het portretteren van één enkele figuur worstelend met een innerlijk conflict. Lucretia is hier een prachtig voorbeeld van. Ze was de echtgenote van een Romeins edelman in de zesde eeuw voor Christus. De edelman en enkele heren raken in een discussie over wiens echtgenote het deugdzaamst is. Ze brengen een verrassingsbezoekje aan alle dames van wie Lucretia tot diep in de nacht bezig is met een borduurwerk. Eén van de mannen verliest controle en verkracht haar. Onder bedreiging (zwaard) en chantage (vermoorden van een slaaf samen met haar) herhaalt dit zich. De volgende ochtend laat de radeloze Lucretia haar vader, echtgenoot en enkele vrienden bij zich komen en vertelt de gebeurtenissen. Hoewel niemand haar de verkrachting aanrekent, kan ze de schande niet verdragen en doodt ze zichzelf met een dolk. Ze sterft liever dan zonder haar eer te moeten leven. Vanaf de 16de eeuw werd Lucretia een toonbeeld van deugd, met name die van de trouwe echtgenote.

Beide schilderijen tonen Lucretia, maar op een ander moment. En de emoties zijn bijzonder intens en voelbaar.

Rembrandt_Lucretia_dolkLucretia, 1664, olieverf op doek, 120 x 101 cm, National Gallery of Art, Washington, Andres W. Mellon Collection.

Dit schilderij toont Lucretia net voor haar zelfdoding, tijdens haar eenzame besluit. De positie van de armen, weid gespreid, als in een kort moment van weifelende onzekerheid suggereert haar innerlijke strijd. Haar blik is gericht op de dolk die een einde aan haar leven zal maken.

 

 

 

Rembrandt_Lucretia_bloedLucretia, 1666, olieverf op doek, 110,2 x 92,3 cm, Minneapolis Institute of Arts, Minneapolis.

In dit schilderij is de doodsteek toegebracht, onder haar hart is haar hemd doordrenkt met bloed. De daad is volbracht en ze laat haar arm en de dolk zakken. Nu kijkt ze naar links waar haar andere hand aan de schelkoord trekt om haar vrienden te roepen.

 

 

 

 

Genoeg dramatiek nu. We kunnen besluiten. Een gezonde portie nieuwsgierigheid heeft nooit slachtoffers gemaakt. Maar wel geniën gecreëerd. Denk maar aan Einstein.

 

Bronnen:

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *