Wat maakt dat je vandaag aardig wat werk verzet en morgen met dubbel zoveel inspanningen maar half van de resultaten boekt? Een vraag die ik me regelmatig stel omdat mijn dagdagelijkse productiviteit als creatieve solo-ondernemer sterk varieert.
Maar eerst over naar Henri Matisse (1869 – 1954). Omwille van zijn niet te stoppen drang naar creatie en productie ondanks zijn beperkingen. Of is het dankzij zijn beperkingen? De beelden die we kennen van Henri Matisse zijn deze van een oudere man, met een ronde buik, in pyjama en kamerjas, in bed of in een rolstoel, al tekenend en knippend.
Mooie idyllische plaatjes, met kleurrijke en vrolijke vormen, maar de werkelijkheid was anders. Tussen 1939 en 1945 haalden enkele gebeurtenissen zijn leven grondig door elkaar. Zijn veertigjarig huwelijk kwam formeel tot een einde. Hij kreeg een terminale kankerdiagnose, overleefde chirurgie en door de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij van Nice naar Vence, waar hij verder werkte in “Villa Le Rêve”.
Schilderen en beeldhouwen werden fysieke en emotionele uitdagingen. Dankbaar dat hij nog in leven was en bewust van zijn beperkingen bloeide zijn creativiteit door zijn vernieuwde keuze van materialen en middelen: cut-outs met papier, schaar en spelden. Hiermee maakte hij een visuele kunst die in kleur, vorm en compositie niet moet onderdoen voor zijn schilderkunst. En die bovendien erg vernieuwend, driedimensionaal en niet permanent was. Een aspect waarmee hij zijn tijd ver vooruit was, want de conceptuele kunst was toen nog ver af. Door trial en error maakte hij het werk dat nu bewonderd wordt in Tate en MOMA. Hier kan je enkele indrukwekkende beelden bekijken van de expo in het MOMA New York, “Henri Matisse, The Cut-Outs”(nog tot 8 februari).
Henri Matisse maakt het ontwerp voor de Kapel van de Rozenkrans in Vence, met een gigantische stok met houtskool eraan vastgemaakt.
Terwijl Matisse erin slaagde zijn laatste levensfase als kunstenaar productief door te komen door zijn manier van werken en materiaalkeuze af te stemmen op zijn behoeftes, ambities, mogelijkheden en beperkingen, zit ik te worstelen met mijn dagdagelijkse productiviteit. In goede gezondheid en zonder noemenswaardige tegenslagen wel te verstaan. Zo had ik gisteren een moeilijke dag. Ik heb het werk gedaan volgens mijn planning, maar het vroeg meer inspanningen dan gewoonlijk wat me een vervelend gevoel gaf dat me achtervolgde tot ik insliep. Zelfs deze ochtend stond ik er eigenlijk nog mee op. En dat was omdat ik mijn werkweek ben gestart met een besef van tijdsgebrek. We zijn “druk druk druk”, voelen ons overweldigd door alles wat er op de planning staat en verliezen het vertrouwen in een goede afloop. Dit geeft aanleiding tot een soort van kortzichtigheid die ons minder helder maakt en al helemaal niet proactief of creatief maakt. Het resultaat is dat de uren die we die dag nog voor ons hebben eigenlijk verpest worden door ons gevoel en onmogelijk nog productief ingevuld worden. Herken je dit? Geen nood, lees zeker nog even verder. Deze ochtend las ik een artikel dat dit in perspectief plaatst en met enkele interessante suggesties kwam.
- Verdedig je prioriteiten door ze luidop uit te spreken. Bvb. “Mijn vrij werk als fotograaf is geen prioriteit” i.p.v. “ik heb nu geen tijd om iets van mijn vrij werk te maken”. Dit voelt waarschijnlijk niet goed, maar dat is nu net de bedoeling. Het bezit de kracht je prioriteiten te herformuleren en misschien toch wel tijd in je planning vrij te maken. Misschien niet meteen, maar dan toch na het herhaaldelijk luidop uitspreken van deze prioriteit. Gebeurt het niet, laat het dan los, dan zal het wel niet zoveel belang hebben.
- Plan het belangrijke werk wanneer je er de mentale ruimte voor hebt. Dus op een optimaal moment. Bvb. het schrijven van mijn wekelijkse blogpost plan ik telkens op een dag waarop ik er minstens 2 uur non-stop aan kan werken (voor de first draft) en er op een ander moment, later op de dag naar kan teruggrijpen (voor de “final edit” en publicatie).
- Schenk je tijd gratis weg. Het is een opmerkelijk tegengewicht voor je “tijdsgebrek” mindset. Slechts vijftien minuten van je tijd wegschenken door iemand te helpen geeft je al het gevoel van overvloed. Zeker het proberen waard.
We hebben geen controle over wat er gebeurt tijdens onze werkdag, maar wel hoe we er mee omgaan. Hieronder een lijstje van veertien tips hoe je een productieve en geslaagde werkdag kan starten. Ik nodig je uit er een drietal te kiezen die je nu nog niet toepast en hiermee te experimenteren. Benieuwd wat het je oplevert. Ik hoop in ieder geval niet meer in de “tijdsgebrek” valkuil te lopen dankzij tip nummer 1, 2, 4, 12 en 14.
- Sta stil en reflecteer. Hoe ziet je dag eruit vandaag? Hoe zal die bijdragen aan jouw groter geheel?
- Een moment in het nu. Om te verhinderen dat je omgeving, je mails, de waan van de dag met je aan de haal gaan.
- Maak het jezelf gemakkelijk. Zorg dat de positie van je stoel klopt, dat het niet te warm of te koud is, dat je voldoende licht hebt, voldoende water te drinken hebt enz. Het zou niet de eerste keer zijn dat je met koude handen en te weinig licht meteen in actie schiet.
- (Her)Bekijk je planning. Overschouw wat er op je agenda staat, stuur bij waar nodig en visualiseer hoe je de dag zal doorbrengen.
- Stel je prioriteiten (bij) op basis van het groter geheel.
- Stretchen, staan en wandelen. Verhinder langdurig dezelfde – meestal zittende – positie in te nemen.
- Groet je team, baas of co-workers. Vriendelijkheid doet wonderen.
- Neem de temperatuur van je team, baas of co-workers. Waar zijn ze mee bezig, wat hebben ze nodig en waar kan je hen steunen?
- Organiseer je werkplek. Heb je het nodige materiaal? De links naar die interessante lectuur bij de hand? Prikkelende chaos of stimulerende rust?
- Check je email strategisch. Wat niet betekent er meteen induiken en antwoorden verzenden. Maar een overzicht krijgen op je inbox en toeschrijven aan actiepunten die passen in je planning.
- Anticipeer door onnodige afleiding te vermijden. Sluit je af van stoorzenders die geen rol spelen in een goede start van de dag zoals talrijke nieuwsbrieven, social media updates, roddels op kantoor, onnodig overleg enz.
- Lach luidop of glimlach. Grijp elke kans die zich aandient om te lachen! Geoefende lachspieren zorgen voor een positieve mindset.
- Wees dankbaar. Dit kan zowel privé als persoonlijk zijn. Het helpt je de dingen in het juiste perspectief te zien.
- Vertrek liever van een mindset van “overvloed” (ik heb veel kansen, contacten, interessante projecten, vertrouwen enz.) in plaats van een mindset van “gebrek” (ik heb te weinig tijd, te weinig ideeën, te weinig medewerkers, te weinig budget, te weinig middelen enz.).
Bronnen:
